İstifa Eden İşçi Tazminat Alabilir mi?

İstifa Eden İşçi Tazminat Alabilir mi? İstifa ederken nelere dikkat etmeliyim? İstifa edersem tüm haklarımı kaybeder miyim?  soruları büromuzun sitesine gelen soruların başlarında yer almaktadır. Biz de bununla ilgili işçileri bilgilendirmek için bir makale yazma gereği duyduk. Kısacası istifa eden işçi çoğu halde evet tazminat alabilir.

Kıdem tazminatı işçilerin aynı işveren altında iş akdi ile en az 1 yıl çalıştıkları zaman almaya hak kazandıkları tazminat türüdür. Kıdem tazminatı alma şartları 1475 sayılı kanunun 14. Maddesinde sıralı olarak belirtilmiştir.

Bazı istisnalar dışında, kural olarak istifa ederek iş akdini sonlandıran işçinin kıdem tazminatı hakkı ortadan kalkmaktadır. Ancak işçi, 4857 sayılı İş Kanunu’nda belirtilen haklı nedenlerle işçi tarafından fesih maddelerinden birini veya bir kaçını ileri sürerek işinden istifa etmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabilir fakat ihbar tazminatına hak kazamaz.

Haklı neden olmadan istifa etmek isteyen işçinin dikkat etmesi gerek bir husus da ihbar süresidir. 4857 sayılı İş Kanunun 17. maddesi gereği iş akdini sonlandırmak isteyen işçi durumu yazılı olarak ve süresi içinde bildirmek zorundadır. Aksi halde ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir. İşçi haklı neden olmadan işten ayrılmak isterse, durumu işverene bildirerek ve ihbar süresini bekleyerek işten ayrılabilir.

İlk paragrafta belirtilen genel kuralın dışında işçi haklı sebep göstererek istifa etmesi durumunda kıdem tazminatı hakkına sahip olabilecektir. Çünkü kanun zaten hali hazırda o haklı sebepler olduğunda haklı nedenle fesih hakkı tanımıştır. Haklı nedenle fesih yapan işçi de kıdem tazminatına hak kazanabilmektedir. Bu konuda İş Kanunu’nda belirtilen ve Yargıtay’ın da ilke kararlarında yer alan başlıca sebepler şöyle sıralanabilir.

Hangi İstifa Hallerinde Kıdem Tazminatı Alınabilir?

“İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse ” işçi istifa ederek kıdem tazminatı alabilir. Bu bakımdan, işverenle bir çekişme içine girmek istemeyen işçinin, haklı nedene dayanarak iş sözleşmesini feshetme hakkı da bulunmaktadır. Ücretin hiç ya da bir kısmının ödenmemesi bu konuda önem arz etmemektedir. ( Yargıtay 9.Hukuk Dairesi Esas: 2010/13886 Karar: 2012/19879 Karar Tarihi: 07.06.2012) Bu kararda ücret sözleşmeye uygun verilmez veya zam oranları sözleşmede belirtilen şekillerde yapılmazsa işçiye haklı nedenle istifa hakkının doğabileceği ve tazminatlarını alabileceği belirtilmektedir.

“Ücret dışında ikramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacakların ödenmemesi durumunda da işçinin haklı fesih imkanı bulunmaktadır.” Bu karar istifa eden işçinin kıdem tazminatını almada büyük önem arz etmektedir. Çünkü çoğu işveren kararda sayılan alacak haklarını tam vermemektedir. Burada uygulamadan bildiğimiz en çok ileri sürülebilecek husus fazla mesai hakkının verilmemesi ve yıllık izinlerin kullandırılmaması durumudur.

“İşçinin SSK primleri gerçek ücretten yatırılmıyorsa (Yargıtay 9.Hukuk Dairesi Esas: 2010/13886 Karar: 2012/19879 Karar Tarihi: 07.06.2012) işten istifa ederek tazminat alma hakkı vardır.” Bu karar da uygulamada en çok karşılaşılan duruma işaret etmiştir. Zira bazı işverenler sigorta primlerini gerçek değer üzerinden yatırmamaktadır. Bazıları ise hiç sigorta girişi yapmamaktadır. Bu nedenlerden dolayı istifa eden işçinin kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. Çünkü bu istifa haklı nedenle fesih sayılmaktadır.

“İşçinin sigortası işverence geç ve eksik bildirilmişse” (Yargıtay 9.Hukuk Dairesi Esas: 2010/7060 Karar: 2012/24858 Karar Tarihi: 28.06.2012) işçi istifa ederek tazminat alabilir.  Bu kararda yukarıdaki kararda bahsettiğimiz husus geçerlidir.

“İşçinin haberi olmadan SGK’ da giriş-çıkış yapılıyorsa“ işçinin istifa ederek tazminat alma hakkı vardır.

İşçi “1 Mayıs, 23 Nisan,19 Mayıs gibi resmi tatillerde zorlama ile çalıştırılıyorsa ve/veya çalıştırıldığı halde ücreti kendisine ödenmiyorsa” istifa ederek tazminat hakkına sahiptir.

İşçi iş yerinden istifaya zorlanıyor, tazminatsız çıkarılmak isteniyorsa (mobbing) işçinin bu durumu belgelemek kaydı ile istifa ederek tazminat hakkı vardır.

Kadın işçi, evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde evlilik nedeniyle istifa ederek kıdem tazminatı alma hakkı vardır.

İşçi, belirli ya da belirsiz iş sözleşmesi ile çalışsın askerlik nedeniyle istifa ederek iş yerinden ayrılırsa tazminat hakkı vardır.

İş yerindeki ağır çalışma şartlarından yani işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı bozulursa (iş kazası, meslek hastalığı vs.) işçi istifa ederek tazminata hak kazanır.

İşçi emeklilik nedeniyle istifa ederek kıdem tazminatına hak kazanabilir. Bunun için 08.09.1999 dan önce işe girenler için 15 Yıl ve 3600 Prim gününü doldurmuş olmaları ve SGK dan kıdem tazminatı alabilir yazısını almaları gerekmektedir.

Sayılan sebepler bunlarla sınırlı değildir. İşçinin, iş yerinin, işverenin ya da işin gereği sebepler çoğaltılabilir.

Ancak bununla birlikte uygulamada görülen bazı özel durumlarda da tazminata hak kazanma söz konusu olmaktadır. Bu durumlarda istifa dilekçesinin varlığına rağmen kıdem tazminatı alınabilir. Zira bu durumlarda gerçek bir istifa düşüncesi yoktur.  Bu durumlar da özetle şöyledir;

1. Şarta bağlı veya zorla istifa ettirilen işçinin varlığı
2. İşe girişte boş kağıda attırılan imza
3. İstifa dilekçesi alındıktan sonraki bir tarihte işleme konması
4. İstifa dilekçesi ile çelişen delil ve beyanların bulunması
5. İşçinin dayandığı gerçek sebep ile istifa dilekçesinin karşılaştırılması

Son olarak kıdem tazminatı hakkını kaybetmeden istifa etmek için işçi, haklı gerekçelerini istifa dilekçesinde belirterek yazılı bir şekilde istifasını işverene sunmalı ve sunduğuna dair belgeyi ondan almalıdır. Bu mümkün değilse işverene hangi haklı nedenlerle istifa ettiğine dair kesinlikle bir ihtarname düzenleyerek göndermesi gerekmektedir. Bu istifanın neden olduğunun ispatı açısından önemlidir. Bu işlemleri yaparken ve iş davalarını açarken iş hukuku avukatı vasıtası ile işlemleri yürütmek hak kayıplarının önüne geçmek açısından önemlidir. Sitenin avukata sor bölümünden sorunuzu sorarak bilgi alabilirsiniz. İhtarname yazdırmak için de bize ulaşabilirsiniz.İhtarname yazımı ücreti konusunda da bilgi alabilirsiniz.

Gelen yoğun sorular üzerine işten ayrılma öncesi istifa ederken mutlaka dikkat edilmesi gereken hususlar ile ilgili yazımı yayınladım. Bu yazıyı mutlaka okumalısınız. Yakın zamanda da haklı nedenle istifa ettikten sonra yapılması gerekenler yazılı yayınlayacağım. Bu sayede istifa öncesi ve sonrası ne yapacağınızı okuyabileceksiniz. Ancak yinede en önemlisi bu işlemlerinizi yaparken bir avukattan yardım almanızdır.

Haklı nedenle istifa ettikten sonra yapılması gerekenler yazımı yayınladım. Okuyabilirsiniz.

Bir çok işçi istifa ettiği zaman tüm haklarını kaybettiğini düşünmektedir. Yukarıda da anlatıldığı gibi bir çok durumda işçi tazminatını alabilir. Çünkü aslında o istifa haklı nedenle istifadır. Tazminatlarda zamanaşımı ise 10 yıldır. İşçilerin haklarının farkına varmaları için siz de bu yazıyı aşağıdaki butonlar ile sosyal medya ortamlarında paylaşın.

İstifa eden işçi kıdem tazminatı alabilir mi? Mıhcı Hukuk Bürosu

Düzenleme 1: Yazı yayınlandıktan 2 gün içinde 600 ün üzerinde paylaşım aldı. Duyarlılık için teşekkürler.

Düzenleme 2: Sayfa aşağısında onlarca yorum ve cevap oldu. Mutlaka sizin sorunuzla alakalı bir soru cevap durumu mümkündür. Bu bakımdan yorumları okumanızı rica ediyorum. Dava açmak için bize ulaşabilirsiniz veya sorunuz için sağ alttaki kutucuktan ulaşabilirsiniz.