E Ticaret Hukukunun Amaç ve Kapsamı
E-ticaret (elektronik ticaret) devlet ya da özel sektörde görev yapan kurumların hatta bireylerin, internet ortamında, ses, yazı veya görüntü biçimindeki fonksiyonların sayısal biçimde işlenmesi, iletilmesi ve saklanması temeline dayanan ve değer yaratma amacı taşıyan ticari işletmelerin tümünü ifade etmektedir. Bu kapsamda ticari sonuç doğuran ya da ticari faaliyetleri destekleyecek eğitim, kamuoyunu bilgilendirme, tanıtım-reklam vb. gibi amaçlar için elektronik ortamda yapılan faaliyetler elektronik ticaret kapsamına girmektedir.
E-ticaret hukuku, bilişim hukuku ile bağlantılı olup başta çevrimiçi (online) alışveriş olmak üzere e-ticaret alanına giren mevzuat ile hukuki konulara ilişkin bir hukuk disiplinidir.
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun’da elektronik ticaret, tarafların fiziki olarak karşı karşıya gelmeden, elektronik ortamda yapılan her türlü çevrimiçi ve iktisadi faaliyet olarak tanımlanmıştır. E-ticaret işlemlerine örnek olarak; mal ve hizmetlerin elektronik alışverişi, üretim planlaması yapma ve üretim zinciri oluşturma, tanıtım, reklam ve bilgilendirme, sipariş verme, anlaşma yapma, gümrükleme, ortak tasarım geliştirme ve mühendislik, elektronik para ile ilgili işlemler, elektronik hisse alışverişi ve borsa verilebilir.
Kanun metninde e-ticaret yapan kişi “hizmet sağlayıcı” olarak tanımlanmıştır, aracı hizmet sağlayıcı ise başkalarına ait e-ticaret yapılabilmesi için ortam sağlayan kişilerdir. Elektronik ticaret sözleşmesi ise kanun metnine bakıldığında şu şekilde tanımlanabilir; elektronik faaliyet çerçevesinde yapılan her türlü ticari sözleşmelerdir.
6563 Sayılı Kanun hizmet sağlayıcılara belirli yükümlülükler getirmiştir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir; bilgi verme yükümlülüğü, siparişe ilişkin yükümlülükler, ticari elektronik iletilere ilişkin yükümlülükler, kişisel verilerin korunması yükümlülüğü. Aracı hizmet sağlayıcılara ise şu yükümlülükler getirilmiştir; ticari ileti göndermeden önce izin alma yükümlülüğü, kişisel verilerin korunması yükümlülüğü.
Elektronik ticaret sözleşmeleri ve mesafeli satış sözleşmeleri, tarafların fiziki olarak bir araya gelmeden yapıkları sözleşmelerdir. Ancak arada önemli farklılıklar bulunmaktadır; e-ticaret sözleşmesi sadece elektronik ortamda çevrimiçi (online) yapılırken, mesafeli sözleşmeler çevrimiçi (online) yapılabileceği gibi, telefon, faks gibi araçlarla da yapılabilir. Bir diğer fark olarak mesafeli satış sözleşmelerde taraflar sağlayıcı ile tüketici iken e-ticarette taraflardan biri tacir olabilir.
E-ticaret, alternatif pazarlama kanalı oluşturarak satış hacmini genişletmeyi hedefler. Sanal pos entegrasyonu, kredi kartı prosedürü, tedbirler, şirket işlemleri koordinasyonu gibi durumlar uyuşmazlıklara sebebiyet vermektedir. Ticaretin büyük bir kısmının fiziki ortamdan sanal ortama taşınması yakın gelecekte ticaret yapan gerçek ve tüzel kişilerin sanal ortamla entegre olma zorunluluğunu doğurmuştur. Bu zorunluluğun sonucu olarak, e-ticaret şirketleri ve siteleri, danışmanlık hizmetine ihtiyaç duymaktadır. Mıhcı Hukuk Bürosu olarak bu hizmeti sağlamaktayız.
Mıhcı Hukuk Bürosu Olarak Verdiğimiz Hizmetler;
- İnternet üzerinde faaliyet gösterecek şirketlerin yapılandırılması ve finansmanı,
- Elektronik ticaret sözleşmelerinin hazırlanması ve müzakerelerinin yapılması,
- Domain ismi alınması vs konularında danışmanlık verilmesi,
- E-ticaret hukukuna uygun şirket kurulumu için danışmanlık verilmesi,
- E-ticaret yapan şirketlerin faaliyet süresince danışmanlık verilmesi,
- E-ticaret satışlarında müşteri memnuniyetsizliğinden kaynaklanan ve şirket aleyhine açılabilecek davalarda temsilcilik yapılması,
- Her türlü dolandırıcılık karşısında gerekli şikayetlerin yapılması,
- Tüketici haklarının korunması için gereken danışmanlık hizmetlerinin verilmesi,
- Telif haklarının internet üzerinden korunması için hukuki altyapının hazırlanması,
- Kişisel verilerin korunması için gerekli önlemlerin alınması,
- Kişisel ya da kurumsal sistemlere yönelik hacking ile mücadele edilmesi,
- Alan adı ve hizmet sağlayıcı edinme işlemlerine hukuki destek sağlanması,
- Ortak girişimlerin kurulması, birleşmeler ve devralmalar için hukuki desteğin verilmesi,
- Ayrıca avukatlarımız internet üzerinden yapılan ticaret faaliyetleri sonucunda işlenen hakaret, tehdit, karalama, iftira, haksız rekabet, telif ihlali, kimlik gaspı, kabahatler veya haksız eylemler için de danışmanlık ve temsil hizmeti de sunmaktadır.
Günümüz teknoloji çağında teknolojik ilerlemeye paralel olarak küreselleşme ve iletişimin ucuz, kolay ve hızlı hale gelmesi ticaret hukukunda da etkisini göstermiş ve uluslararası pazarlara açılma ihtiyacı hasıl olmuştur. Ticaretin büyük bir kısmının fiziki ortamdan elektronik ortama taşınmış olması, elektronik araçlar üzerinden yapılan elektronik ticaretin bir lüks olmaktan çıkıp zorunluluk haline gelmesine yol açmıştır. Tahminlere göre önümüzdeki yirmi beş yılda toplam ticaretin yüzde atmışının e-ticaret olacağını düşürsek e-ticaretin çok büyük cirolara ulaşacağını tahmin etmek zor olmaz. Bu gerekçeyle günümüzde pek çok firma daha hızlı ve ekonomik olması bakımından ticari faaliyetini e-ticarete uyumlu hale getirmeye çalışmaktadır. Bunun yanında e-ticaret siteleri ve şirketleri, e-ticaretin de bir hukuki prosedürü, hukuki riskleri ve düzenlemeleri olması bakımından e-ticaret hukuku anlamda hukuki danışmanlık almak durumundadırlar.
Elektronik ticaret, diğer bir deyişle e-ticaret, 6563 sayılı elektronik ticaretin düzenlenmesi hakkında kanun metnindeki tanımına göre; Fiziki olarak karşı karşıya gelmeksizin, elektronik ortamda gerçekleştirilen çevrim içi iktisadi ve ticari her türlü faaliyeti ifade etmektedir. Yine elektronik ticaret faaliyeti gerçekleştirilirken yapılan sözleşmelere de “elektronik ticaret (e-ticaret) sözleşmesi” denmektedir. Günümüzde özellikle açık sistem veri iletişim ağı olan internetin yaygınlaşması, ticaretin bu alanda da hızlı bir şekilde gelişmesini sağlamış, sanal ödeme işlemlerinin güvenli ve kolay hale gelmesiyle de alışverişlerin önemli bir kısmını elektronik ticaret alanına çekmiştir.
E-Ticaret Hukuku Alanını Düzenleyen Mevzuat
Elektronik ticaret alanını düzenleyen hukuk kuralları 6563 sayılı elektronik ticaretin düzenlenmesi hakkında kanun, 5809 sayılı Elektronik haberleşme kanunu, 5651 sayılı internet ortamında yapılan yayınların denetlenmesi ve bu yayınlar yolu ile işlenen suçlarla mücadele edilmesi hakkında kanun, 5070 sayılı elektronik imza kanunu, 4077 sayılı tüketicinin korunması hakkında kanun ve bunlara bağlı olarak çıkarılan değişik yönetmeliklerdir. Bilişim hukuku avukatı aynı zamanda E-ticaret hukuku alanında uzman avukatın bu mevzuatı oldukça iyi bir şekilde bilmesi gerekmektedir.
Elektronik Ticaret Hukukunun Konusu
Öncelikle çok karıştırılan ve bilinmesi gereken konulardan birisi elektronik ticaret ile mesafeli satış sözleşmesi gereği kurulan alım-satım ilişkisi farklı kavramlar olduğudur. Elektronik ticaret, kanun metninden de anlaşılacağı üzere; elektronik ortamda ve çevrimiçi (online) olarak gerçekleştirilen faaliyetleri kapsarken, mesafeli satış sözleşmeleri çevrimiçi (online) özelliği olmaksızın elektronik ortam üzerinden gerçekleştirilen faaliyetleri kapsamaktadır.
Yine elektronik ticaret gerçekleştirilirken bilgilerin depolanması, belirli izinler dahilinde paylaşılması, elektronik ortam üzerinde yapılan ticaretin her türlü ticari belgesinin saklanması, denetlenmesi ve gerektiğinde ibraz edilmesi prosedürleri, hizmet sağlayıcılar ve aracı hizmet sağlayıcıların tabi olduğu kuralların denetimi gibi hususlar elektronik ticaret hukukunun konusunu oluşturmaktadır.