İşe İade Davası - Mıhcı Hukuk Bürosu
İşe İade Davası – Mıhcı Hukuk Bürosu

Bu makalemizde iş hukukunda işçinin korunması anlamında önemli yer tutan işe iade davası konusunu işledik. Türk hukuk sisteminde çalışma hayatı ve iş hukuku kurallarının temel mevzuatı 4857 sayılı İş Kanunudur. Ayrıca gemi adamlarının çalışma şartlarını düzenleyen Deniz İş Kanunu, gazeteci ve basın mensuplarının çalışma şartlarını düzenleyen Basın İş Kanunu ve Sendikalar ile Toplu İş Sözleşmesi hükümlerini düzenleyen Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu da bulunmaktadır. İşçi ve işveren arasında düzenlenen iş sözleşmesi Borçlar Kanunundaki hizmet sözleşmesi ile aynı özellikleri taşıdığından, bu saydığımız kanunlara tabi olmayan işçiler Borçlar Kanununa tabidir.

İşe iade davası 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenen, işverenin işçiyi kanunda sayılı fesih sebeplerine aykırı bir şekilde işten çıkarması karşısında işçinin haklarını koruyan bir dava türüdür. İşe iade davası İş Kanunun 20. Maddesinde ‘’fesih bildirimine itiraz ve usulü’’ başlığıyla düzenlenmiş, bu davayı açabilme şartları ise 18,19, 21. Maddelerde düzenlenmiştir. Uygulamada ‘’işe iade davası’’ olarak adı geçen bu davanın teknik adı ‘’feshin geçersizliğinin tespiti’’ davasıdır.

İşe iade davası açabilmek için işçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından kanunda düzenlenen fesih sebeplerine aykırı bir biçimde feshedilmiş olmalıdır. İşverenin haklı nedenle iş sözleşmesini derhal feshedebileceği haller kanunun 25. Maddesinde sayılmıştır. Bu sebepler yokken, işçi işini gereği gibi yerine getirdiği halde işçinin işten çıkarılması durumunda kanun işçiyi korumuştur. İşe iade davasının davacısı işçi, davalısı işverendir ve görevli mahkeme iş mahkemesi, yetkili mahkeme iş yerinin bulunduğu yer veya davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Dava basit yargılama usulüyle görülür. Bu surelerin belirlenmesinin amacı işe iade davasının bir an önce karara bağlanmasını sağlamak ve isçinin belirsiz durumuna bir an evvel son vererek işçiyi korumaktır.

İşe İade Davası Açma Şartları

Feshin haksız olması işe iade davasının açılabilmesi için tek başına yeterli değildir. Bu dava İş Kanunda düzenlenmiş olduğundan yalnızca İş Kanunu ve Basın İş Kanununa tabi olan işçiler işe iade davası açabilir. Ayrıca kanunun 18. Maddesine göre bu davayı açabilmek için işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesiyle, en az 30 işçinin çalıştığı bir iş yerinde çalışması ve en az 6 aylık kıdeminin olması gerekir. Belirli süreli -sözleşmede kararlaştırılan bir süre sonunda iş sözleşmesinin kendiliğinden sona ereceği bir sözleşmeyle- çalışan işçiler bu davayı açamaz zira bu sözleşme zaten kararlaştırılan süreden önce sona ermemektedir. En 30 işçi şartının sağlanıp sağlanmadığı ise davalı işverenin aynı iş kolunda faaliyet gösteren tüm iş yerlerindeki işçi sayısı toplanarak belirlenir yani davacı işçinin çalıştığı iş yerinde 30’dan fazla işçinin çalışmasına gerek yoktur. İşverenin o iş kolunda birden fazla iş yeri var ve hepsindeki toplam işçi sayısı 30’u geçiyorsa bu davayı açmak isteyen işçi, kendi iş yerindeki işçi sayısı 30’un altında olsa bile davayı açabilecektir. Altı aylık kıdem hesabında da İş Kanunu’nun “çalışma süresinden sayılan haller” başlıklı 66. maddesindeki süreler dikkate alınacaktır. Aynı işverenin bir veya değişik iş yerlerinde geçen süreler birleştirilerek altı aylık kıdem hesap edilir. Son olarak, işletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri bu davadan yararlanamaz.

İşe İade Davası Açma Süresi

İşe iade davası açma süresi, işverenin işçiye feshi bildirdiği tarihten itibaren bir aydır. Bu süre hak düşürücüdür. Bir aydan sonra dava açan işçinin talebi mahkeme tarafından reddedilir ve hakim hak düşürücü süreyi re’sen nazara alır. Davanın konusu feshin geçersizliğinin tespiti, işçinin işe iadesine ve boşta geçen 4 aylık ücretinin ödenmesine karar verilmesidir.

İşçinin işe iade davasından dava açılmadan önce feragat etmesi mümkün değildir ancak dava açıldıktan sonra feragat edebilir. Bu nedenle işçilere işe başlarken dava açmayacağına dair imzalatılan belgeler geçersizdir.

Yerel mahkeme işe iade davasını 2 ay içinde görmek ve karar vermek zorundadır. Kararın temyiz edilmesi halinde Yargıtay bir ay içinde kesin kararı verir. Yerel mahkemenin Yargıtay kararına karşı direnmesi mümkün değildir.

İşe İade Davasında İspat Yükü İşverendedir.

İşe iade davasında iş akdinin fesih sebeplerine uygun bir şekilde feshedildiğini ispat yükü işverendedir. Bu bildirimin yazılı olarak yapılması ve bildirimden önce de işçinin bildirimde yazılı fesih sebeplerine ilişkin olarak yazılı savunmasının alınması gerekmektedir. Zira fesih bildiriminde yazılı şekle uyulması ve fesih sebebinin açık ve kesin olarak belirtilmesi, hem işçinin fesih nedeni hakkında tam bir bilgi sahibi olup, işe iade davası açıp açmamak konusunda bir fikir sahibi olabilmesini, hem dava açması durumunda açılan işe iade davasında ispat kolaylığı sağlaması açısından önemlidir. İş akdinin yazılı olarak feshedilmemesi ve fesih bildiriminden önce işçinin savunmasının alınmaması feshi geçersiz değil usulsüz kılmaktadır. İşveren iş akdini sona erdiren fesih bildiriminde saydığı fesih sebepleriyle bağlıdır. Yani bildirimde yazılı sebeplerin geçerli ve doğru olduğunu ispatlamak zorundadır.

İşe İade Davası Tazminatları

Mahkeme işe iade davası sonunda işçiyi haklı bularak işe iadesine karar verirse işçi, kararın kendisine tebliğ tarihinden itibaren 10 iş günü içinde işverene işe geri alınması için başvurmalıdır. Bu süre içinde başvurmadığı takdirde iş akdi geçerli bir şekilde feshedilmiş sayılır. İşverene başvurunun yazılı olarak yapılması işçiye ispat kolaylığı kazandıracaktır. İşverene başvurulduktan sonra işverenin 1 aylık süresi vardır. Bu süre içinde işçiyi ya işe geri almak ya da diğer haklarını ödeyerek akdi sona erdirmek zorundadır. İşçiyi 1 ay içinde işe almayan işveren, işe iade davasında hükmedilen 4 aylık boşta geçen süre ücretini, yine işe iade davasında hükmedilecek olan 4-8 aylık ücret tutarındaki tazminatı, işçinin kıdem tazminatını ve fesih ihbar sürelerine yazılılık ve savunma şartlarına uyulmadan yani usulsüz olarak yapılmışsa ihbar tazminatını ödemek zorundadır. 4 aylık boşta geçen süre tazminatı işe başlatılsa da başlatılmasa da işçiye ödenir. Diğer tazminatlar ise işe başlatılmaması halinde ödenecektir. Haksız bir şekilde isine son verilen isçi bu şartları taşıdığı takdirde ise iade davası açarak mahkeme kararıyla isine geri dönebilir ya da tazminat haklarını elde edebilir. Bu davanın amacı elbette kanunun geneline de hakim olan işçiyi koruma ilkesidir. İş hukukunda sözleşmenin tarafları arasında eşitlik yoktur. İşveren her zaman daha güçlü durumda olduğundan kanun koyucu işçiyi koruma davranışıyla bu eşitsizliği gidermeye çalışmaktadır. Toplumun genelinin işçi ve işçi ailelerinden oluştuğu düşünüldüğünde işçiyi kanunla korumak toplumsal bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak bu koruma elbette işçiyi kayırma seklinde değil adaleti sağlama seklinde ortaya çıkmaktadır. İşe iade davası açacaksanız iş hukuku konusunda uzman bir iş avukatı ile birlikte yürütünüz.

Diğer işçi arkadaşlarımız için de faydalı olmak istiyorsanız paylaşın.

Yazıyı Paylaş
  • 31
  •  
  •  
  •  
  •  
    31
    Shares
  1. 27 Aralık 2015

    2 hafta önce işten çıkarıldım. İşe iade davası açmayı düşünüyorum ama bizim şubede 12 kişi çalışıyor. İşe iade davası açabilir miyim?

    • 27 Aralık 2015

      İşverenin, sizin şube ile diğer şubelerindeki işçi sayısı toplamda 30 u geçiyor ise işe iade davası açabilirsiniz. Makalede belirttiğimiz gibi aynı iş kolunda faaliyet gösteren tüm iş yerlerindeki işçi sayısı bu sayıya dahil edilir.

  2. 27 Aralık 2015

    Merhaba, kamu kurumunda temizlik işçisi kadrosunda beş yıldır çalışmaktayım, ancak masa başı işi yapmaktayım(grafiker). Bir ocakta sözleşmemiz yenilenecek ancak siyasi torpilliler tarafından amirlerim baskı görmekte ve benim yerime başkasının işe başlamasına Rıza göstermem istenmektedir. iş yerimde otuz kişi çalışmıyor, sözleşmem bitip yerime başkası işe alınması durumunda hukuki bir hakkım varmı. Teşekkür ederim.

  3. 31 Ocak 2016

    Avukat bey beni sebepsiz yere işten çıkardılar. Bir sebep bile söylemediler. İşyeri 400 kişinin çalıştığı fabrika ve 8 aydır çalışıyorum yazıyı okudum ben işe iade davası açabilir miyim? İşe iade davası sonunda geri girmek istiyorum. Çalıştığım işi seviyorum.

    • 31 Ocak 2016

      Bu durumda işe iade davası açabilirsiniz. Dava açmak için hak düşürücü süreyi kaçırmadan hemen işe iade davasını açın. İş hukuku avukatı ile çalışmanız hak kaybına uğramamanız açısından etkili olacaktır.

  4. 29 Şubat 2016

    Merhaba öncelikle,
    Ben belediyede 6 sene çalıştıktan sonra işten çıkarıldım. Açmış olduğum işe iade davası tamamlandı ve belediyede işe iadem verildi.Yargıtay süreci devam ediyor.
    Sorum şu şekilde;

    1- Yargıtayda dosyamı onadıktan sonra belediyeye işe iadem için başvuru yapacağım. Ancak belediyenin işçi kadrosu dolu. Buna rağmen belediye başkanı beni işe almak isterse kadroya geçebilir miyim.sizin görüşünüz nedir bu konuda?

    2-Hükümetin yargı yoluyla muvazaalığını ispat edene kadro vermesi durumunda bende bundan faydalanabilir miyim?
    Yani temyiz sürecim kanundan sonra da sonuçlansa beni kapsarmı demek istiyorum?

    • 4 Nisan 2016

      1. Kuruma işe iade verildiği için geçebilirsiniz.
      2. Mahkeme kararı kanundan sonra da kapsar.

  5. 8 Nisan 2016

    Avukat bey işten çıkarıldım büyük bir fabrika yani 30 işçiyi rahatlıkla geçiyor ve 8 aydır burada çalışıyorum. Ancak şöyle bir sorun var işten çıkarılalı 2 ay geçti. Yazıda yazılmış ama kesin 1 ayı geçerse işe iade davası açma hakkımız kayboluyor mu? Yoksa ben işe iade davası açamayacağım galiba.

    • 18 Nisan 2016

      Merhaba, malesef işe iade davası açmak için işten çıkarılmanız üzerinden 1 ay geçmemiş olması gerekiyor. Bu halde işe iade davası açmak için hak düşürücü süreyi kaçırmış görünüyorsunuz. Ancak işveren haklı bir nedene dayanmadan işten çıkarmışsa dava açıp kıdem tazminatı ve varsa diğer alacak kalemlerinizi talep edebilirsiniz.

  6. 29 Ağustos 2016

    Merhaba,
    Geçen hafta ansızın işten çıkartıldım.
    İhbar ve Kıdem Tazminatımı alabilmem için bana İbraname imzalatıldı. İbranamede İstifa Ettiğimi yazdım ve tüm haklarımı aldım dedim.
    Tüm haklarımı aldım ancak ben İşe İade Davası açmak istiyorum. İşten çıkış belgemde Çıkış Kodu: Madde 04 yazıyor. Bu şekilde işe iade davası açsam lehime olma ihtimali yüksek midir?
    Ayrıca işten çıkarılmam ile ilgili tarafıma hiçbir tebliğ ve bildirim de yapılmadı. Yardımcı olursanız sevinirim, teşekkürler.

    • 29 Ağustos 2016

      Bu arada; İş yerinde çalışan işçi sayısı, kıdem sürem ve belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışmam iade için gereken şartları sağlıyor.

    • 2 Eylül 2016

      İşe iade davası şartları varsa 2 tanık bulup dava açmalısınız.

  7. 2 Aralık 2016

    Ben geçen hafta cumartesi 4/12 varsiyesine giderken telefon ile aranıp işten kovulduğum söylendi şuan 6 haftalık hamileyim hamilelik nedeniyle işten kovuldum ne yapabilirim acaba

    • 5 Ocak 2017

      İşe iade davası şartları varsa ve geçerli bir nedene dayanmadan işten çıkarıldı iseniz işe iade davası açabilirsiniz. Ek olarak hamilelik nedeni ile çıkarıldığınızı düşünüyorsanız eşit işlem borcuna aykırılıktan tazminat talep edebilirsiniz.

  8. 2 Ocak 2017

    merhaba
    eşim 30.12.2016 tarihinde işten çıkarıldı sebep olarak ta ( çok fazla rapor alması)gösterildi. 31/12/2016 tarihinde eşime çıkış belgelerini ve alacağı tazminat tutarını belirtmişler.ancak eşim hamile olduğunu bildirmiş.raporunu getir muhasebeye verelim demişler.02/01/2017 tarihinde rapor alınmış olup 6 haftalık hamile olduğuna dair rapor şirkete verilmiştir. iş iade davası açabilirmiyiz.İlave tazmşnat alam hakkımız olur mu?
    Şirket muhasebesi işten çıkardıktan sonra belge getirmiş denmiş

  9. 3 Mart 2017

    Riskli gebelikte işten çıkarılma
    Merhabalar 27 haftalık hamileyim.24 haftalıkken kanama ve kasılma olduğundan dolayı hastanede kaldım hastaneden çıkınca da doktorum heyet raporu verdi iş yapmam yasak, yatmam dinlenmek gerekiyor. İş yerine heyet raporu öncesi 10 günlük raporunu ve heyet raporum sundum. Bugün müdürüm beni arayarak olduğum pozisyonun boş kaldığını yerime birilerini bulacaklarını çünkü doğuma kadar izinlisin sonra da iznin olacak süreç bizim için uzun boş birakamayiz. Bu sebeple kendi içimizde karara vardık karşılıklı anlaşıp yollarımızı ayirmaliyiz dedi. Bende bu konuyu yüz yüze konusmak gerekli diyerek müsait olduğum zamanda şirkete gideceğimi söyledim. İş yerinde bir yılim dolmadi 8.5 aydır calisiyorum, şirkette 40 çalışan var. Ben iş yerinden hangi haklarımı talep edebilirim? Sonucta raporlu olduğun zaman SSK mı yatirmiyorlar, maaşımı devlet ödüyor. Beni işten cikartarak mağdur ediyorlar. Hamilelikten sonra ki 4 aylık ücretimi ve SSK mı yapmak ile yükümlüler mı? Kıdem tazminatı 1 yıl.dolmadigi icin alamayacağım lakin ihbar tazminatı ve raporlu olduğum süre zarfında ki tüm maaşımı ödemekle yükümlüler mı? İş kanunu bu konu da ne gibi hüküm veriyor haklarım nelerdir?
    Konuyla ilgili bilgi rica ederim.
    Teşekkürler

  10. 28 Mart 2017

    8.9 aydir çalışıyorum 4 ay önce iş yeri yüzünden cıkmak zorunda kaldım 1 hafta sonra bida başladım 6 haftalık hamileydim hamileliğim yüzunden işten cıkariyolar bu konu üzerine tazminat ala bilirmiyim.

    • 21 Mayıs 2017

      İspat ederseniz alabilirsiniz. En az 2 tanık göstermeniz gerekecektir.

  11. 2 Mayıs 2017

    Bugün işten çıkarıldım 20 haftalık hamileyim.İş yerinde altı ayımın dolmasına beş gün var iken çıkarıldım. İşçi iade davası açabiliyor muyum?

    • 15 Mayıs 2017

      açamazsınız işe iade davasının şartı 6 ay çalışmadır.

  12. 17 Mayıs 2017

    Avukat Bey merhaba, 10 yıldır çalıştığım kurumdan haklı sebep şartlarına uymayan bir sebepten iş akdim haklı sebep varmış gibi fesih edildi. işe iade davası açtım; kurum avukatı bu defa haklı sebeple fesih olmasa da geçerli sepele fesih sayılması için bir tane Yargıtay kararı koyarak dilekçe yazmış. İşten çıkarılış sebebim geçerli sebeplere bile uymuyor. Hala ısrarla yanlış kanaatleri olduğunu kabul etmiyorlar ve kariyerimi sudan sebepler uydurarak bitirdiler. Suçladıkları aynı işlemlerden diğer arkadaşlarıma uyarı ya da kınama cezası verilmiş ve adilde davranılmamıştır. işe iade davasını kazandığım takdirde işe başlatmazlarsa maddi manevi tazminat davası açabilir miyim. Kurumun, haklı sebeple feshi, dava sürerken geçerli sebebe döndürme talebi hukuken nasıl değerlendirilebilir.

    • 22 Mayıs 2017

      Merhaba işe başlatmazlar ise işe başlatmama tazminatı ile birlikte ek olarak açılacak dava ile kıdem ihbar tazminatları ve varsa diğer haklarınız alma durumunuz söz konusudur.

  13. 11 Haziran 2017

    Bugum bildirimzsiz isyerimden cikisimin verildigini ogrendim. 9 aydir ayninis yerinde calisiyorum ve ise iade dvasi acabilirmiyim. Acsm bilr kazanabilir miyim

    • 12 Haziran 2017

      Eğer işe iade davası şartları varsa 30 işçi çalışması gibi ve geçersiz bir nedenle fesih yapılmışsa işe iade davası açıp kazanabilirsiniz. Fesih nedeni yazmamışsınız.

  14. 8 Aralık 2017

    Özel bir okulda öğretmen olarak çalışıyordum temmuzda sözleşmem yenilendi. Fakat ağustosda hamile olduğumu öğrendim ve heyecanla bildirdim. Ertesi gün beni çağırdılar önüme önceden hazırlanmış istifa dilekçesi yazdırıldı. Hukuka aykırı olduğunu söyledim tehdit edildim bir daha bu ilçede hiç bir özel okulda çalışamazsınız hocam dediler. Ağlayarak istifa dilekçesini sanki ben yazmışım gibi imzalattırildim. Mustafa bey ne yapabilirim. Ben bu kurum yüzünden ağır bir depresyon geçirdim cunki hiç bir kusurum yoktu.

    • 19 Kasım 2018

      Merhaba, hamilelikten ötürü kanunun size tanıdığı haklarınızı kullanmanızı engellemek için böyle bir hukuka aykırılık gerçekleştirilmiş. Öncelikle zorla imzaladığınız istifa dilekçeniz ile bağlı sayılmazsınız. Mahkeme istifanızın zorla alındığını gözetecektir. Ardından ödenmeyen haklarınızı ve tazminatınızı dava açarak talep edebilirsiniz. Konu ile ilgili hukuki yardım talep etmek isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz.

  15. 9 Ağustos 2018

    Merhaba,

    40 kişinin çalıştığı bir şirketteyim. 16. haftada hamile olduğumu bildirdim. Şu an 20. hafta dayım. 2 haftadır işten çıkmam konusunda baskı yapılıyor ve mağdur edilmeyeceğim söyleniyor. 3 sene 1 aydır şirkette aynı şirkette toplam 4 gün rapor ile çalıştım. İşe devamsızlığım olmadığı ve görev tanımım dan fazla iş yaptığım halde memnun olmadıklarını söylüyorlar.
    Haklı hiçbir sebepleri bulunmuyor . Bu durumda çıkışım verildiğinde işe iade davası ve kötü niyet-ayrılcılık tazminatı alabilir miyim ?

    • 7 Kasım 2018

      Merhaba.
      Haklı bir sebebin bulunmaması halinde işten çıkarıldığınızda dava açma ve tazminat talep etme hakkınız bulunmaktadır. İşe iade davasının işleyişi ve tazminat talepleriniz açısından büromuza mail veya telefon yoluyla ulaşmanızı tavsiye ediyoruz. İş hukuk alanında uzman avukatlarımızdan gereken hukuki desteği temin edebilirsiniz.

Write a comment:

*

Your email address will not be published.

© 2020 MIHCI HUKUK BÜROSU | İSTANBUL

Gizlilik Politikası

logo-footer

SOSYAL MEDYADA BİZ: