Yazılı, görsel, elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarını kullanarak ve tüketici ile satıcının karşı karşıya gelmeden yaptığı satış ve alış işleminin yapıldığı, malı ya da hizmetin tüketiciye o an ya da sonradan teslim edildiği satış şekline mesafeli satış denilmektedir.
Mesafeli Satış Sözleşmesi
Mesafeli satış işleminin yer aldığı sözleşme tipine, mesafeli satış sözleşmesi denilmektedir. Kredi kartı bilgileri girilip vade taksit vs. gibi tüm maddi kısımlar tüketici tarafından seçildikten sonra ancak henüz satış işlemi onaylanmadan önce tüketicinin karşısına söz konusu sözleşme çıkmaktadır.
Söz konusu sözleşmede ön bilgilendirme formunda yer alan tüm bilgiler yer almakta hatta daha geniş konulara yer veren bir metindir. İçerisinde ön bilgilendirme formunda yer alan bilgiler ile birlikte ürün ya da hizmetle ilgili iade ya da cayma hakkı ve koşulları, tarafların açık bilgileri ve hakları, garanti koşulları ve tarafların yaşayacağı uyuşmazlık halinde yapılabilecek işlemler, satılan ürün ya da hizmetin fiyatı, vade farkı, kargo bilgisi gibi hususların yer alması gerekmektedir.
E-ticaret sitesinde tüketici söz konusu sözleşmeyi onayladım butonuna basıldıktan sonra teyit amaçlı müşterinin e-posta adresine gönderilmektedir. Bunun ardından da müşteri satış işlemine devam ederek satışı gerçekleştirmektedir. E-Ticaret mesafeli satış sözleşmesinin onaylanmasının ardından tüketici ve e-ticaret sitesi arasında hukuki bağ kurulmakta ve taraflar hak ve sorumluluklarını kazanmaya başlamaktadır.
Ayrıca mesafeli satış sözleşmesi tüketicinin onaylanmasının ardından tarafların kolayca erişim sağlayabileceği bir yerde e-ticaret sitesi tarafından 3 yıl süresince saklanması da gerekmektedir.
Mesafeli Satış Sözleşmesi Örneğinde Bulunması Gerekenler
Mesafeli satış sözleşmesi her site ve iş için ayrı düzenlenmesi gerekir ancak genel olarak belirtilmesi gereken konu başlıkları ise şunlardır;
- Taraflar,
- Konu,
- Ürünün vergiler dahil olmak üzere toplam fiyatı, (zorunlu olmasa da TL olarak da miktarı belirtilmelidir.) ya da vade taksit bilgileri,
- Ürün ya da hizmetin ödeme ve teslimat bilgileri ve prosedürleri,
- Tarafların hak ve yükümlülükleri,
- Ürün ya da hizmetin iadesi ve cayma hakkı süresi ve koşulları,
- Garanti,
- Gizlilik,
- Uyuşmazlık durumunda yetkili mahkeme ve icra daireleri,
- Yürürlük,
Mesafeli Satış Sözleşmesinde Cayma Hakkı
E-ticaret sitelerinde yapılan ürün ve hizmet satışlarında tüketicinin 14 gün içerisinde söz konusu sözleşmeden cayma hakkı ve ödediği bedelin tamamını tek seferde herhangi bir şart bulunmadan ve kesinti olmadan talep etme hakkı mevcuttur. Ancak sadece alışveriş yapanın tüketici olması gerekmektedir.
Cayma hakkının başladığı tarih, ürün satışlarında ürünün teslim edildiği tarihte, hizmet satışlarında sözleşmenin internet ortamında onaylandığı tarihten itibaren başlamaktadır.
Ayrıca cayma hakkı talebi, tüketici tarafından ürün ve hizmet satışı yapan yere yani e-ticaret sitesi sahibinin yerine yazılı olarak bildirilmek zorundadır. Bununla birlikte yazılı olarak bildirim yapılmaz ise e-ticaret sitesindeki satıcı ürün ya da hizmetin bedel iadesini yapmak zorunda değildir. Yani söz konusu sözleşmenin cayma bildirimlerinin telefonla yapılması konuşmalar kayıtlı olsa dahi geçerli olmamaktadır.
Ancak söz konusu sözleşme de tüketici cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmez ise cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle bağlı olmayıp bu süre herhalde cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir yıl süre sonunda sona ermektedir.
Cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat yükü tüketiciye aittir. Yani tüketici, ürün ya da hizmet ile ilgili cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimin e-ticaret sitesine ulaştırdığını ispat etmek ile mükelleftir. Ancak internet sitesi üzerinden tüketicilere cayma hakkını kullanmaları için bir seçenek sunulmuş ise satıcı veya yetkili tüketicinin cayma hakkını kullandığına ilişkin yazılı beyanının kendisine ulaştığına yönelik teyidi derhal tüketiciye iletmek zorundadır.
Tüketici bazı durumlarda cayma hakkına kullanmasına rağmen elindeki ürün ya da hizmetin iadesini e-ticaret sitesine daha sonra yapabilmektedir. Ancak bu süre cayma hakkının kullanılmasından itibaren 10 gün içerisine kadardır. Yani tüketici ya da müşteri cayma hakkına yönelik bildirimleri e-ticaret sitesine bildirdikten 10 gün sonraya kadar ürün ya da hizmeti e-ticaret sitesine iade etmek zorundadır.
E-ticareti sitesi ön bilgilendirme formunda ya da söz konusu sözleşmede ürün ya da hizmetin iadesi halinde hangi kargo şirketinin kullanılacağını tüketiciye bilgilendirmemiş ise iade kargo ücreti e-ticaret sitesine aittir. Bilgilendirme yapılmış ise ve tüketici de belirlenen kargo şirketi ile iadeyi yapmış ise kargo ücreti yine e-ticaret sitesine aittir. Bu bilgilendirme yapılmış ancak tüketicinin bulunduğu yerde kargo şirketinin şubesi yoksa farklı taşıyıcı ile yapılan iade masraflarını yine e-ticaret sitesi ödeyecektir. Ancak kargo firması bulunmasına rağmen tüketici başka bir kargo firması ile ürün iadesi yapıyor ise de iade masraflarını tüketici ödemek zorundadır.
Cayma hakkının kullanılması ve iadenin gerçekleştirilmesi halinde ilgili belgelerin de 3 yıl boyunca saklamak zorundadır.
E-Ticaret Mesafeli Satış Sözleşmesi Bulunmamasının veya Uygun Olmamasının Yaptırımı
E-ticaret sitesinde yapılan alışveriş sonrasında e-ticaret sitesi, malın tüketiciye ya da tüketicinin belirlediği kimseye teslimine kadar olan süreçte oluşabilecek her türlü kayıp ve hasarlardan sorumludur. Yani henüz mal teslim edilmeden önceki taşıma veya kargo aşamasında kaybolması ya da hasarlanması sonucunda tüketicinin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Ancak tüketici de malı aldığı sırada yani teslim aşamasındaki evrakları imzalamadan önce söz konusu ürünü iyice kontrol ettikten sonra teslim alınması önemlidir.
Tüketici bilgilendirme ve teslim etme, teslim biçimi, iade koşulları, satışı gerçekleşecek ürünün görsel haricindeki teknik nitelendirmesi, ürün hakkında doğru ve eksiksiz bilgilendirme yapmak e-ticaret sitesinin yükümlülüğü altındadır.
E-ticaret sitesi, tüketicinin siparişi kendisine ulaştığı tarihten itibaren belirttiği süre içerisinde siparişi müşteriye ulaştırmak yükümlülüğü mevcuttur. Ürün satışlarında ise bu süre en fazla otuz günü geçmemesi gerekmektedir. E-ticaret sitesinin bu süre içerisinde ürün ya da hizmeti ulaştıramaması halinde ise tüketici sözleşmeyi feshedebilme hakkı bulunmaktadır.
Sipariş konusu ürün ya da hizmetin tesliminin imkansızlaştığı hallerde ise e-ticaret sitesi bu durumun öğrendiği tarihten itibaren 3 gün içerisinde tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri sağlayıcısı ile bildirmek ve teslimat masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri bildirim tarihinden itibaren 14 gün içinde iade etmesi gerekmektedir. Mal ya da hizmetin imkansızlaştığı durumlar olarak görülebilecek haller ise olağanüstü haller ile birlikte ürünün stokta bulunmamasıdır.
Her e-ticaret sitesindeki her sektöre ve her satış işlemine göre söz konusu sözleşme farklı olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Söz konusu sözleşmenin her işleme özel olarak tüketiciye onaylatılmadığı ve iletilmediği tespit edilirse yapılan satış işleminin iptaline, tüketicinin borçlu olmadığının tespitine ve satılan malların iadesine karar verilebilmektedir.
Hukukta belirtilen sorumluluk hallerine uymayan ve aksi davranışlar gösteren e-ticaret sitelerine aykırılığı tespit edilen her işlem için 200 TL idari para cezası verilmektedir. Bu her işlem için geçerlidir. Bu sitelerin işlem kapasitesi düşünüldüğünde çok yüksek miktarlarda idari pazar cezası demektir. Buna ek olarak uyuşmazlıklarda ve davalarda Tüketici Kanunun uygulanacak olması ve Tüketici Kanunun tüketiciyi koruyan yapısı gereği mesafeli satış sözleşmeniz uygun hazırlanmaz ve sizi korumaz ise yüksek ihtimalle davanız olumsuz sonuçlanacaktır. Bu bakımdan e-ticaret alanında uzman bir avukat vasıtası ile sözleşmelerinizi hazırlatmanız bir çok hukuki sorunun önüne geçecektir.
E-ticaret sitelerinde bulunması gereken sözleşmeler yazımızda kısaca tüm sözleşmeler ve hukuki metinler hakkında bilgi edinebilirsiniz. Buna ek olarak aşağıda ilgili yazılar bölümünde diğer e-ticaret hukuku hakkında yazdığımız yazıları okuyabilirsiniz.
2 Comments
Galip Aktu
18 Mayıs 2017
internette bir çok e ticaret mesafeli satış sözleşmesi mevcut. bunlardan örnek alarak sitemize koymamız uygun olur mu?
Av. Mustafa Mıhcı
20 Mayıs 2017
Galip Bey merhaba, bu durumdan ilgili e ticaret sitesinde bulunması gereken sözleşmeler yazımda bahsettim ancak burada da biraz bahsedeyim. Başka sitelerden mesafeli satış sözleşmelerinin alınarak direk olarak kopyalanmasında hukuken bir çok sakınca söz konusudur. Her işin kendine özgü yapısı gereği sözleşmeniz de işinize uygun şekilde hazırlanmalıdır.
Write a comment: