E-Ticaret Gizlilik Sözleşmesi

E-ticaret, 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a göre, ticari faaliyetlerin tüketici ve satıcı olarak nitelendirilen kişilerin karşılıklı olarak yüz yüze gelmeden telefon, faks ve internet ve benzeri elektronik araçlar ile alış ve satış işlemlerinin yapılmasıdır. E-ticaret faaliyetleri, yüz yüze yapılmamasından dolayı tüketici de güvensizlik ve mağduriyete neden olmasını engellemek adına hukukumuzda e-ticaret sitelerine web sitelerinde bazı hukuki metinler ve sözleşmeleri bulundurmaları zorunlu bırakılmıştır. Bunlardan bir tanesi de gizlilik sözleşmesidir.

Gizlilik Sözleşmesi

E-ticaret gizlilik sözleşmesi; genel olarak e-ticaret sitelerinde üyelerinin ya da kullanıcılarının bilgilerinin paylaşılmayacağı, doğrudan ya da dolaylı olarak tüketicinin ya da kullanıcılarının bilgilerinin başka amaç için kullanılmayacağı, alışveriş bilgilerinin üçüncü kişilere ifşa edilmeyeceği, tüketicilerin alışveriş yaparken kredi kartı güvenliğinin SSL sertifikası ile sağlanacağı ve bunun gibi e- ticaret sitesinde tüketiciyi koruyucu hükümlerin bulunduğu tek taraflı irade beyanına dayanan sözleşme tipidir.

Genel olarak standart metinlerdir. Yani e-ticaret sitelerinde genellikle aynı söz konusu sözleşme yer almaktadır. Ancak sitenin bağlı olduğu ürün ya da hizmetin sektörüne göre söz konusu sözleşmenin hazırlanması çok daha doğru çözümlere ulaşılmasını sağlamaktadır.

Özellikle e-ticaret sitesinde tüketici alışveriş işlemini gerçekleştirirken kart bilgilerini verilmekte ve bunun da korunması gerekmektedir. Bundan da her ne kadar genel olarak site sahibi sorumlu olsa da kimi zaman tüketicinin kullandığı arama motoruna bulaşan virüs uygulamaları neticesinde de kart bilgileri kopyalanabilmekte ve tüketicinin dikkatsizliği kendisinin mağdur olmasına neden olabilmektedir. Bu durumda tüketicinin kendi dikkatsizliğinden kaynaklığından tüketici kendisi sorumlu olabilmektedir. Ancak bu konunun ayrıntılarının söz konusu sözleşmede yer alması gerekmektedir.

Aslında söz konusu e-ticaret gizlilik sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu’na göre bir sözleşme olarak nitelendirilmemesi gerekmektedir. Zira sözleşme çift taraflı bir irade beyanına göre yapılması gerekirken gizlilik sözleşmeleri tek taraflı irade beyanı ile yapılmaktadır.  Ayrıca söz konusu sözleşme, gizlilik politikası ya da gizlilik taahhüdü de olmamaktadır. Çünkü burada tüketicilerden ya da üyelerden yani kullanıcılardan kişisel verilerinin kullanılacağına dair herhangi bir onay alınmamaktadır.

Kişisel veri kavramını tanımlamamız gerekirse hukukumuza göre kişisel veri, gerçek ya da tüzel kişilerin kimliğe ve belirlenebilir bazı hususlara ilişkin bilgileridir. Anayasamıza göre de kişisel veriler ancak kanunda belirtilen hallerde ve kişinin açık rızası ile işlenebilmektedir. Ayrıca kişisel veriler, kimi durumlarda özel hayatın dokunulmazlığı açısından da değerlendirmeye tabi olabilmektedir. Bunlara da ek olarak kişisel verilerin korunması kanunu da son zamanlarda bu alanda yapılan önemli düzenlemelerdendir.

E-Ticaret Gizlilik Sözleşmesinde Genel Olarak Bulunması Gerekenler

Gizlilik sözleşmesinde birçok madde belirtilebilmektedir. Ancak her işin kendine özgü yapısı olması nedeni ile her sözleşmenin olduğu gibi bu sözleşmenin de işe özgü düzenlenmesi gerekmektedir. Bunlarla birlikte genel olarak bulunması gereken hususlar şunlardır;

1-Gizlilik sözleşmesinin tarafları; site ve siteye giriş yapan kullanıcılar olup bunların ayrıntıları ile belirtilmesidir.

2-Gizlilik sözleşmenin konusu; her site açısından satışa sunulan ürün ya da hizmete göre farklılık gösterse de tüketicinin e-ticaret sitesini kullanmaya başladığı an itibariyle korunması gereken ve gizliliğe ihtiyaç duyulan işlemlerin neler olduğunun belirtilmesidir.

3-Gizlilik sözleşmesinde tarafların hak ve sorumlulukları; tüketicinin siteyi kullanmaya başladığı anla birlikte hem tüketicinin hem e-ticaret sitesinin söz konusu sözleşme ile kazandığı haklar ve yapması gereken sorumlukların ayrıntılı olarak belirtilmesidir. Örneğin e-ticaret sitesindeki tüketicinin alışveriş işlemleri sırasında verdiği bilgileri web sitesi sahipleri tarafından 3.kişilerle paylaşılamayacağı hususudur. Ancak yasal bir zorunluluk halinde açıklayabileceğidir. Ayrıca kredi kartı bilgilerinin saklanmayacağı, kopyalanmayacağı, sadece tahsilat işlemi sırasında ilgili bankalara güvenli bir şekilde iletilerek provizyon alınması için kullanılıp daha sonra silineceği gibidir.Bunlarla birlikte tüketicinin onayı ile e-ticaret sitesindeki tüketicinin alışveriş işlemleri sırasında verdiği e-posta, posta ve telefon bilgileri web sitesi sahipleri tarafından sadece ürün ya da hizmetin tesliminde, bilgilendirme işlemleri sırasında kullanılabileceği ya da buralara kampanya bilgileri, yeri ürünler hakkında bilgiler gönderilebileceğidir.

4- Gizlilik sözleşmesinin süresi ve fesih; tüketicinin siteye giriş yaparak kullanmaya başladığı anla birlikte sözleşmenin geçerlilik kazanmış olup ne kadar süre ile devam edeceği ve ne zaman biteceğidir. Yani tüketicinin bilgilerinin gizliliğinin ne kadar süre ile korunacağıdır. Genel olarak tüketicinin e-ticaret sitesini kullanmayı bitirdiği an itibariyle söz konusu sözleşme sona ermekle birlikte alışveriş faaliyetleri sonu erse de tüketicinin herhangi bir bilgisi ifşa edilemez. Tabi bu sürenin azami süresi kanunlarla belirlenmiştir. Aksi halde hapis ve idari para cezaları ile karşı karşıya kalınabilir.

5-Gizlilik Sözleşmesinde ihtilaf olması halinde başvurulacak hukuki yollar ve yetkili merciler; tüketici e-ticaret sitesini kullanmaya başlamasından sonra yaşanabilecek herhangi sorunların çözümü için hangi hukuki çözüm yollarına başvurulacağı, hangi mahkemelerin yetkili ve görevli olacağının belirtilmesidir.

6-Gizlilik sözleşmesinin yürürlüğe girmesi; genel olarak tüketicinin e-ticaret sitesini kullanmaya başlaması ile sözleşme yürürlüğe girmekte yani tüketici korunmaya başlanmaktadır.

İletişim Bilgileri

Gizlilik sözleşmesinde, site sahibinin iletişim bilgileri de yer almalıdır. Böylelikle tüketicilerden gelen şikayetlerin hukuka aykırı bir gizlilik ihlali mevcut ise sorunun hızlı bir şekilde çözülmesine olanak sağlamaktadır. Söz konusu sözleşmede yer alması gereken iletişim bilgileri şunlardır;

• E-ticaret işlemlerini gerçekleştiren gerçek kişi ise adı soyadı, tüzel kişi ise unvanı ve sorumlu kişisinin adı soyadı, vergi kimlik numarası ya da ticaret sicil numarası,
• İşlemleri gerçekleştiren gerçek kişi ise yerleşim yeri; tüzel kişi ise merkezinin bulunduğu yer,
• İşlemleri gerçekleştirenlerin e-posta adresi ve telefon numarası,
• İşlemleri gerçekleştirenlerin sunduğu hizmet ya da ürün
• İşlemleri herhangi bir denetim çerçevesinde yapılıyorsa, yetkili denetim makamının bilgileri yer almalıdır.

E-Ticaret Gizlilik Sözleşmesi Bulunmamasının veya Uygun Olmamasının Yaptırımı

Gizlilik sözleşmesi bulunmayan e-ticaret sitelerinin satış işlemi yapmaları hukuka aykırıdır. Ayrıca bu siteler, bankalara veya diğer ödeme kuruluşlarına sanal pos için başvuru yaptıklarında da söz konusu sözleşmenin olmaması halinde olumsuz yanıt almaktadırlar.

Bunlarla birlikte söz konusu sözleşmeye uyulmayarak tüketicinin kişisel verilerinin uygun kullanılmaması ve ifşa edilmesi durumunda 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na göre site sahibi suç işlemekte ve 1 yıl ile 3 yıl arası hapis cezası ya da suçun niteliğine göre para cezası da verilebilmektedir. Cezanın arttırıcı unsurları da mevcuttur.

Ayrıca aydınlatma sorumluluğuna aykırı davranan e-ticaret sahiplerine; 5.000-100.000TL arası, veri güvenliğini ihlal eden e-ticaret sahiplerine; 15.000-1.000.000 TL arası, veri sorumluları siciline kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen site sahiplerine ise 20.000-1.000.000 TL arası idari para cezası verilmektedir. Bahsedilen para cezaları özellikle start up aşamasındaki işlerin kaldıramayacağı büyüklükte cezalardır.

Bahsedilen hapis ve idari para cezaları ve ayrıca tüketicilerden kaynaklanabilecek hukuki uyuşmazlıklardan kurtulmak için gizlilik sözleşmesinin işe ve siteye özel uygun bir şekilde e-ticaret avukatı tarafından hazırlanması gerekmektedir.

E-ticaret sitesinde olması gereken sözleşmeler yazımızı okuyabilirsiniz.