E-Ticaret Ön Bilgilendirme Formu

E-ticaret, 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a göre, ticaret işlemlerinin tüketici ve satıcı olarak nitelendirilen kişilerin karşılıklı olarak bir araya gelmeden telefon, faks ve internet ve benzeri elektronik araçlar ile alış ve satış işlemlerinin gerçekleştirilmesidir. Tüketici ya da müşteri ise e-ticaret sitesinden alışveriş yapan gerçek ya da tüzel kişidir.

E-ticaret işlemleri sırasında hukukumuzda öngörülen bazı sözleşmelerin ve hukuki metinlerin tüketiciyi ya da müşteriyi koruma adına ilgili web sitesinde bulunması gerekmektedir. Bu hukuki metinler ya da sözleşmelerden bir tanesi de ön bilgilendirme formudur.

Ön Bilgilendirme Formu Nedir?

Ön bilgilendirme formu, e-ticaret sitesinde müşterinin ya da tüketicinin ilgili ürün ya da hizmeti satın almak istemesi üzerine gerekli işlemlerin yapılmasından önce ancak henüz kart bilgilerini girmeden önce tüketiciye onaylatılan bir form örneğidir.

Değişen yönetmelik ile birlikte de e-ticarette ön bilgilendirme formu önem kazanmış ve üzerinde belirtilmesi gereken bilgiler arttırılmıştır. Yeni yönetmeliğe göre ise ilgili formda ürünün teslimi veya hizmet için verilen bütün vaatlerin ayrıntıları ve şikayetlere ilişkin çözüm yollarının belirtilmesi gerekmektedir. Yani içerisinde taraf bilgileri, ürün ya da hizmetin nitelikleri, siparişin detayları, ücreti, teslim ve kargo masrafları, vade mevcut ise taksit bilgileri bulunmaktadır. Taraflar karşılıklı olarak aksini kararlaştırmadıkça söz konusu formda bilgiler değiştirilmemektedir. Müşteri ya da tüketici söz konusu formu onayladım butonuna basmasının ardından da kendisinin e-posta adresine teyit edilme mesajı gelmesi ile birlikte geçerlilik kazanmaktadır. Yani ön bilgilendirme formu tüketicinin e-posta adresine teyit edilme mesajı gönderilmesi mecburidir.

Formun her sektöre ve işe göre farklı olarak hazırlanması, onaylatılması, iletilmesi ve saklanması gerekmektedir. En az 12 punto, anlaşılabilir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde site tarafından yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye sunulması gerekmektedir.

E-ticarette ön bilgilendirme formunun yapıldığını ispat külfeti e-ticaret sitesine aittir. Bu nedenle e-ticaret sitesi söz konusu sözleşmeyi tüketiciye onaylatmak zorundadır. Aksi halde yapılan satış işleminin iptaline, tüketicinin borçlu olmadığının tespitine ve satılan malların iadesine karar verilebilmektedir. Bununla birlikte ön bilgilendirme formu, 3 yıl süre ile site tarafından saklanması gerekmektedir.

Ayrıca e-ticarette söz konusu formu bulunmayan e-ticaret sitelerine 1.000-1.500 TL arası para cezası verilmektedir. Söz konusu forma aykırı hareket edenlere de aykırılığı tespit edilen her işlem için de 200 TL idari para cezası verilmektedir. Bu ceza her işlem başına verilmesi ve e-ticaret sitelerindeki işlem hacmi düşünüldüğünde cezanın miktarının büyüklüğünün oldukça fazla olduğu görülecektir. Özellikle start up aşamasındaki işlerde bu ceza oldukça zor ödenmektedir.

Bununla birlikte çok önemli diğer bir konu ise ön bilgilendirme formu bulunmaması halinde e-ticaret mesafeli satış sözleşmesi onaylanmamış sayılmakta ve diğer işlemlerde buna göre yapılmaktadır. Dolayısı ile müşteriniz ile aranızda bir sözleşme yok hükmünde sayılacaktır. Mesafeli satış sözleşmesinin geçerli olması için ön bilgilendirme formunun bulunması ve hatta kanuna da uygun olarak hazırlanmış olması gerekmektedir.

Ön Bilgilendirme Formu Örneğinde Bulunması Gerekenler

E-ticaret ön bilgilendirme formu hazırlanırken içerisinde yer alması gerekenler genel bilgi ve bölümler olup bunlarda şunlardır;

1. E-ticaret sitesinin ve tüketici ya da müşterinin detaylı iletişim bilgileri,
2. Ürünün veya hizmetin temel nitelikleri, nasıl kullanılacağı, her türü dahil olmak üzere satın alınmak istenen mal ya da hizmetin TL olarak satış fiyatı, (TL fiyatı faturayı hesaplamak için gereklidir farklı para birimleri ile de satış işlemi gerçekleştirilebilinmektedir.) varsa vade taksit bilgileri,
3. Ürün ya da hizmetin teslim masrafları ve teslimat bilgileri,
4. Cayma hakkının şartları ve nasıl kullanacağı,
5. Tarafların karşılıklı hak ve sorumluluklarıdır.

Ön Bilgilendirme Formu Cayma Hakkı

E-ticaret sitesinde satın alınmak istenilen ürün ya da hizmetin satışı sırasında tüketicinin 14 gün içerisinde satıştan cayması mümkündür. Ancak bu durumun ön bilgilendirme formunda yer alması ve tüketiciye de bildirilmesi zorunludur. 14 günlük cayma süresinin tüketiciye bildirilmemesi halinde ise bu süre her durumda cayma süresinin bittiği tarihten itibaren 1 yıl süre ile sona ermektedir.

Tüketici ya da müşterinin cayma hakkını kullanması ile de e-ticaret sitesi ödenilen bedelin tamamını tek seferde, herhangi bir koşul öngörmeden ve kesinti yapmadan geri iade etmek zorundadır. Tüketici cayma hakkını ürünün teslim edildiği tarihten itibaren, hizmette ise sözleşmenin internet ortamında onaylandığı tarihten itibaren talep edebilmektedir. Ayrıca cayma hakkı talebi, tüketici tarafından ürün ve hizmet satışı yapan e-ticaret sitesine yazılı olarak bildirilmek zorundadır. Aksi halde e-ticaret sitesi, ürün ya da hizmetin bedel iadesini yapmak zorunda değildir.

Cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat yükü de tüketiciye aittir. Yani tüketici, ürün ya da hizmet ile ilgili cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimin e-ticaret sitesine ulaştırdığını ispat etmek zorunluluğuna sahiptir.

Bunlarla birlikte tüketici e-ticaret sitesinde cayma hakkını kullanmasından en geç 10 gün sonraya kadar ürün ya da hizmeti e-ticaret sitesine iade etmek zorundadır. Ayrıca cayma hakkının kullanılması ve iadenin gerçekleştirilmesi halinde ilgili belgelerin 3 yıl boyunca site tarafından saklanması gerekmektedir.

Cayma Hakkının Kapsamı Dışındaki Faaliyetler

Aşağıdaki faaliyetler sırasında cayma hakkı kullanılmamaktadır;

• Finansal hizmetler yani bankacılık ve sigortacılık alanlarında,
• Otomatik makineler yardımıyla yapılan satışlarda,
• Halka açık telefonlar yardımıyla yapılan satışlarda,
• Bahis, çekiliş, piyango ve benzeri şans oyunlarına ilişkin hizmetlerde,
• Gayrimenkullerin veya bu mallara ilişkin hakların oluşumu, devri veya kazanımı halinde,
• Konut kiralama işlemleri sırasında,
• Devre mülk, devre tatil, uzun süreli tatil hizmetine ilişkin ve bunların yeniden satımı ile değişimi işlemleri sırasında,
• Malların montaj, bakım ve onarımı durumlarında,
• Bakımevi hizmetleri, çocuk, yaşlı ya da hasta bakımı gibi sosyal hizmetler sırasındadır.

Aşağıda belirtilen e-ticaret satış işlemleri sırasında da cayma hakkı sonuçları, ön bilgilendirme ve teyidi ödeme zamanına ilişkin hukukta belirtilen maksimum süreler uygulanmamaktadır;

• E-ticaret sitesinin düzenli olarak teslim edilen yiyecek ve içecek gibi günlük tüketim maddeleri ile ilgili durumlar,
• Yolcu taşıma hizmetleri işlemleri sırasında,
• Paket turlar durumunda,
• Seyahat, konaklama ve eğlence sektöründe faaliyet gösteren firmalarla imzalanan belirli bir zamanda hizmetin yapılmasına yönelik satış işlemleri sırasındadır.

E-ticarette ön bilgilendirme formu e-ticaret sitesinde bulunması gereken hukuki metinler ve sözleşmelerden en önemlilerinden biridir. Bu bakımdan e-ticaret ve bilişim alanında uzman bir avukat vasıtası ile hazırlatmanız  yüksek miktarda idari para cezası ve müşterilerinizden kaynaklanan davalar gibi bir çok hukuki problemin önüne geçecektir.