Deport Kararı Nasıl Kaldırılır?

Yabancının Türkiye’ye giriş yasağının (deport kararının) kaldırılması, itiraz ve iptali. 

Deport (Sınır dışı) Kararı Nedir?

Ülkemizde kanuna aykırı olarak çalışmaya veya oturmaya çalışan yabancı ülke vatandaşlarının en sık karşılarına çıkan durumlardan birisi de haklarında deport kararı verilmesidir. Tanım olarak deport kararı, yabancının yurt dışı edilmesidir. Deport kararı ile Türkiyeye giriş yasağı konulan yabancıların birtakım hukuki yöntemler ile Türkiye’ye giriş yasağının kaldırıması mümkün olabilmektedir. Ancak deport cezasının kaldırılması için yabancının hangi sebeple sınır dışı edildiğinin önemi yüksektir. Yine de genellikle ülkemizde yabancılar genellikle vize sürelerini aştıkları için yahut oturma iznini uzatmadıkları için deport kararına maruz kalmaktadır. Bu deport kararı sebebine göre ya belli bir süre Türkiye’ye giriş yasağı koymakta ya da ömür boyu Türkiye’ye giriş yasağı koymaktadır. Bu yabancı kişiler yakalanırlarsa eğer ilk olarak Kumkapı’da bulunan Yabancılar Toplama Merkezine götürüleceklerdir. Oradan da deport işlemleri gerçekleştirilerek sınır dışı edileceklerdir.

Deport kararının kaldırılması için izlenecek hukuki yollarda önemi bulunan bazı deport kararı sebepleri şunlardır:

• Türkiye’de bulunan yabancının oturma izni var ancak bakanlıkça kendisine verilmiş çalışma izni yok. Ancak çalışma izni olmamasına rağmen çalışması neticesinde yetkili makamların bu durumu fark etmesi halinde kaçak çalışan yabancı yakalanarak sınır dışı edilir.
• Yabancının vize süresi bitmiştir, buna rağmen ülkeden çıkış yapmıyordur ya da oturma izni süresini uzatmamıştır. Bundan dolayı yabacı kaçak statüsüne düşer, vize ihlali yapar ve yakalanması ile sınır dışı edilir.
• Yabancı Türkiye’de kalabilmek için sahte evlilik yapar. Ancak yetkili makamlarca sahte evliliğin tespit edilmesi sonucunda yakalanır ve sicilin V70 tahdit kodu işlenerek yurt dışı edilir.
• Yabancı ahlaka aykırı davranışlardan dolayı yakalanır ve sınır dışı edilir. Ülkemizde bu ahlaka aykırı davranışlardan en çok fuhuş için Türkiye’ye gelen kadınlarda rastlanır.
• Yabancının bir şekilde bulaşıcı hastalığı tespit edilirse yine deport edilir.
• Yabancının G 87, Ç 114 gibi kodları nedeni ile sınırdışı edilebilir ki kanunun bu kısım ile ilgili olan maddesinde OHAL sürecinde değişiklik yapılmıştır.

Deport yasağı sebebine göre farklı neticeler doğurabilmektir. Genel olarak deport yasağı neticesi yabacı hakkında 5 ay ile 5 yıl arasında Türkiye’ye giriş yasağı konulması yönündedir.

Esasen hakkında deport kararı olan kişiye bazı durumlarda “kod” da konulmaktadır. Bu kodun kaldırılması için idare mahkemesinde dava açmadıkça deport kaldırılsa bile kişi ülkeye girememektedir. Bu nedenle bir avukat aracılığı ile tüm durumlar kontrol edildikten sonra ne yapılacağına karar verilmelidir. Biz bu durumlarda ilk olarak il göç idaresi ile yazışma yaparak durumu resmi kanallardan net öğrenmekteyiz.

Deport Kararına İtiraz (Yabancının Türkiye’ye Giriş Yasağı Nasıl Kaldırılır?)

Hakkında deport kararı verilen yabancının Türkiye’ye tekrar giriş yapabilmesi için kendisine konulan 5 yıllık giriş yasak süresini beklemesi her durumda gerekmeyebilir. Yani Türkiye’ye giriş yasağı kaldırılması (deport cezasının kaldırılması) mümkün müdür, sorusunun cevabı olarak, ancak ilgili kanun hükümlerini içeren mevzuatça tespit edilmiş belli şartların varlığı halinde mümkün olduğu söylenebilmektedir.

İlk olarak Türkiye Cumhuriyeti devletinin ilgili mevzuatı deport kararının kaldırılması için ikamet süresini ihlal eden yabancılara aralık kapı bırakmıştır. Buna göre ikamet süresini uzatmadığı ve hala Türkiye’de ikamet ettiği için sınır dışı edilen yabancıların deport cezalarının kaldırılması için kendi ülkelerindeki Türk konsolosluklarına çalışma izni başvurusunda bulunabilirler. Yetkili Türk makamlarının yapacağı çalışma izni başvurusu değerlendirmesinde ilgili yabancının Türkiye’de geçirdiği kaçak sürenin kısa olması ve herhangi bir suça karışmaması halinde çalışma izni başvurusu çıkabilmektedir. Eğer ki yabancının çalışma izni onaylanır ve Türkiye’ye giriş yasağı kaldırılırsa yabancı geçmişten kalan para cezasını da ödeyerek Türkiye’ye giriş yapabilecektir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken durumlardan biri çalışma izni başvurusu yapılacak şirketin belli şartları taşımasıdır. Bu şartlar yönetmeliklerle belirlenmiştir. Bu şartlar yok ise başvuru reddedilir. Veya kişi de başvurduğu işe uygun olmalıdır.

Bu konuda başvuru ret olursa bir daha ki başvuruda kabul almak daha zor olacağından mutlaka konunun uzmanı bir avukat ile çalışılması daha uygun olacaktır.

Deport işlemine itirazda ikinci yol olarak ise sahte evlilik yani V70 tahdit kodu ile sınır dışı edilen yabancılarda söz konusu olacaktır. İlgili incelemeyi yapan emniyet kuvvetleri bazen yanlışlıkla yabancının sahte evlilik yaptığına kanaat getirebilmektedir. Bu durumda mağdur olan eşler için Türkiye’de kalan eşin deport kararının kaldırılması için dava açma hakkı vardır. Ayrıca önemle belirtmek gerekir ki yabancıya sınır dışına çıkması için 15 günlük süre tanınmış olabilir. Yabancı bu süre içerisinde kendisi de deport cezasının kaldırılması için dava açma hakkına sahiptir. Ancak bu davayı açmak isteyen eş ya da ilgili yabancının kendisinin vatandaşlık hukukunda mevzuata hakim tecrübeli bir vatandaşlık hukuku avukatı ile çalışmaları hak ve menfaat kaybına uğramamaları adına önemlidir.

Yine hakkında ülkeye giriş yasağı olan yabancının haklı sebepleri var ise il göç idaresine başvuru ile belirli bir süre olarak deport kararını kaldırma yolu da mevcuttur.

Deporta Karşı Dava Yolu

Her deport sebebi için farklı yollar bulunmakla birlikte genel olarak sınırdışı kararına karşı 15 gün içinde idare mahkemesinde dava açılmalıdır. Bazı durumlar hariç olmak üzere dava açıldığında yabancının zorla yurtdışına çıkarılması durumu için davanın sonucu beklenmektedir. Bu durumda yabancı ülkede kalmaya devam etmektedir. Eğer açılan dava kazanılacak olursa yabancı hakkındaki sınırdışı kararı iptal edilmektedir ve ülkede kalmaya devam etmektedir. Yani kişi dava boyunca da bir şekilde Türkiye’de kalmak istiyor ise bu yola başvurmasında fayda vardır.

Ek olarak dava açma süresi kararın öğrenilmesinden başlayarak 15 gün olması nedeni ile mümkün olabildiğince hızlı başvuru yapmak gerekecektir. Zira dava öncesi il göç idaresi ile yazışmalar, dava dilekçesinin hazırlanması aşaması vesaire de düşünülmelidir.

Yabancılar sayılan bu kanuni yollar sayesinde haklarında verilmiş olan deport kararına itiraz konusunda başarılı olabilirler.  Ancak bahsedildiği gibi her sebebe göre farklı yollar olacağından ve bu hukuk alanının özel bilgi gerektirmesi nedeni ile bu konuda yabancılar hukuku konusunda uzman bir avukat ile çalışılması uygun olacaktır.